Twee personen die samenwonen en een verklaring van wettelijke samenwoning afleggen voor de ambtenaar van de burgerlijke stand van hun gemeente, zijn wettelijk samenwonend. De registratie geeft een zekere juridische bescherming op het gebied van eigendom van goederen, de gezinswoning en verdeling van de gezinslasten.
Voorwaarden
Twee personen kunnen in België wettelijk samenwonen. Dat geldt niet alleen voor partners. Je kan ook wettelijk samenwonen met familieleden zoals een broer of zus, een ouder of een kind, of met iemand anders waarmee je geen seksuele relatie hebt.
Je kan alleen een verklaring van wettelijk samenwonen tekenen als je:
juridisch bekwaam bent om een contract te sluiten
niet gehuwd bent
niet wettelijk samenwoont met iemand anders.
Bewijsstukken
de identiteitskaarten van beide partners of huisgenoten.
Ben je ingeschreven in het bevolkingsregister of vreemdelingenregister, dan zal de ambtenaar van de burgerlijke stand je burgerlijke staat controleren in het Rijksregister.
Als je niet ingeschreven bent of je burgerlijke staat is niet gekend, dan moet je zelf je burgerlijke staat bewijzen aan de hand van een van volgende documenten (maximum 6 maanden oud):
een attest van ongehuwde staat
een uittreksel van de echtscheidingsakte als je gescheiden bent
een uittreksel van de overlijdensakte als je weduwe of weduwnaar bent.
Procedure
Je legt samen met je partner of huisgenoot de verklaring van wettelijke samenwoonst af bij de ambtenaar van de burgerlijke stand. De verklaring bevat de volgende gegevens:
datum van de verklaring
naam, voornamen, geboorteplaats, geboortedatum en handtekening van beide partijen
gemeenschappelijke woonplaats
vermelding van de wil van beide partijen om wettelijk samen te wonen
vermelding dat beide partijen vooraf kennis hebben genomen van de artikelen 1475 tot 1479 van het Burgerlijk Wetboek dat het statuut van de wettelijke samenwoning regelt
de verwijzing naar het eventuele samenlevingscontract dat vooraf door een notaris opgesteld is.
De wettelijke samenwoning kan worden beëindigd op volgende manieren:
in onderlinge overeenstemming door beide partners
eenzijdig door een van de partners via een schriftelijke verklaring die afgegeven wordt op de dienst Burgerlijke Stand van de gemeente
door het huwelijk
door het overlijden van een van de partners.
Bij eenzijdige beëindiging: de partij die de wettelijke samenwoning eenzijdig verbreekt moet de verbreking op eigen kosten laten betekenen aan de andere partij door een gerechtsdeurwaarder. Zolang de betekening niet is uitgevoerd, blijft de wettelijke samenwoning gelden.