Het huwelijk is een verbintenis tussen twee mensen, voltrokken door een ambtenaar van de burgerlijke stand. De plechtigheid vindt plaats in de trouwzaal van het gemeentehuis en duurt ongeveer twintig minuten. Het is mogelijk om foto’s te nemen en/of te filmen.
De gehuwden krijgen een trouwboekje, waarin later bijvoorbeeld de kinderen worden ingeschreven en eventueel de parochie waar het kerkelijke huwelijk wordt ingezegend.
Voorwaarden
De voorwaarden om te kunnen trouwen, worden bepaald door de wet van het land waarvan men de nationaliteit heeft. De belangrijkste huwelijksvoorwaarden voor Belgen zijn:
- minimumleeftijd: de minimumleeftijd om te trouwen, is 18 jaar. De jeugdrechtbank kan die leeftijdsbeperking opheffen als daar goede redenen voor zijn.
- toestemming van de echtgenoten: beide partners moeten vrijwillig toestemmen in het huwelijk. Een gedwongen huwelijk is dus verboden.
- afwezigheid van een huwelijksbeletsel: huwelijken tussen personen die onderling een te nauwe bloed- of aanverwantschap hebben, zijn verboden. De koning kan, om gewichtige redenen, dat verbod opheffen. Zo'n verzoek moet gericht worden aan de minister van Justitie.
- verbod op bigamie: iemand die al getrouwd is, mag geen ander huwelijk aangaan. Dat verbod geldt ook voor vreemdelingen die in België trouwen, zelfs als hun eigen nationale wet polygamie toestaat. Bigamie is een strafbaar feit.
- verbod op schijnhuwelijk: een huwelijk waarbij de intentie van minstens één van de echtgenoten niet gericht is op het tot stand brengen van een duurzame levensgemeenschap, maar alleen op het verkrijgen van een verblijfsrechtelijk voordeel, is verboden.
De voorwaarden voor vreemdelingen worden bepaald door hun eigen nationale wet.
Bewijsstukken
Beide partners moeten hun identiteitskaart meenemen.
Als er een huwelijkscontract is, moet je niet langer een attest van de notaris voorleggen. De akte wordt door de notaris geregistreerd in het Centraal Register van Huwelijksovereenkomsten.
Procedure
Ten vroegste 6 maanden en ten laatste 14 dagen voor de geplande huwelijksdatum moet je de huwelijksaangifte doen bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar één van de aanstaande echtgenoten woont of ingeschreven is in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister.
Wonen beide partners in het buitenland? Dan kan je aangifte doen in
de laatste woonplaats van jou of je partner
de woonplaats van een bloedverwant tot en met de tweede graad (dat zijn grootouders, ouders, broers, zussen, kinderen, kleinkinderen) van jou of je partner
de geboorteplaats van jou of je partner
Als je een andere nationaliteit hebt, moet je eerst de nodige documenten voorleggen aan de dienst Burgerzaken. Deze documenten mogen maximaal 6 maanden oud zijn.
Eventueel kan je getuigen aanduiden (maximum 2 per huwelijkspartner) om aanwezig te zijn bij je huwelijksvoltrekking. Een getuige moet meerderjarig zijn, maar hoeft geen bloedverwant te zijn.
Op de huwelijksdag word je door een ambtenaar van de burgerlijke stand in de echt verbonden. De ambtenaar maakt dadelijk een huwelijksakte op en ondertekent die digitaal.
Het burgerlijk huwelijk kan pas voltrokken worden minimaal 14 dagen en maximaal 6 maanden na de huwelijksaangifte, op voorwaarde dat alle documenten in orde zijn. Het burgerlijk huwelijk moet plaatsvinden vóór het eventuele religieuze huwelijk.