Het leefloon is een minimuminkomen voor de mensen met onvoldoende bestaansmiddelen. Het is één van de vormen van het recht op maatschappelijke integratie. Het OCMW gaat na of je inkomsten lager zijn dan het leefloonbedrag en of je niet op een andere manier bestaansmiddelen kan hebben.
Voorwaarden
Om het leefloon te krijgen moet je aan alle onderstaande voorwaarden tegelijkertijd voldoen:
Je verblijft gewoonlijk in België. Je hoofdverblijfplaats is in België.
Je bent meerderjarig (minimum 18 jaar of ouder). Als minderjarige heb je ook recht op het leefloon als je getrouwd bent, als je een kind ten laste hebt of als je zwanger bent.
Je bent Belg of je bent (familielid van een) burger van de Europese Unie, erkend politiek vluchteling, subsidiair beschermde, staatloze of als vreemdeling ingeschreven in het bevolkingsregister.
Je hebt te weinig bestaansmiddelen. Dat zijn alle soorten inkomsten binnen het huishouden. Je weet op het moment van de aanvraag niet hoe aan voldoende inkomsten te geraken.
Je bent bereid om te werken tenzij dat niet gaat om medische redenen of om billijkheidsredenen. Billijkheidsredenen zijn bijvoorbeeld: Je studeert nog of het OCMW wil samen met jou eerst nog andere problemen aanpakken.
Het OCMW gaat na of je recht hebt andere uitkeringen, bijvoorbeeld een werkloosheidsuitkering, een gehandicapten tegemoetkoming,…
Bewijsstukken
Best breng je, bij het eerste contact met het OCMW, al de volgende zaken mee:
identiteitskaart
als er inkomsten zijn: bewijzen van de huidige inkomsten van jou en eventueel je gezinsleden (niet voor de minderjarige kinderen)
een overzicht van je spaargelden.
Het is ook mogelijk dat de maatschappelijk werker je nog bijkomende zaken vraagt.
Procedure
Je neemt contact op met het OCMW van de gemeente waar je woont of gewoonlijk verblijft. Als je een student bent, ga je naar de gemeente waar je in het bevolkingsregister bent ingeschreven. Je zegt dat je een aanvraag voor leefloon wil doen.
Een maatschappelijk werker heeft een gesprek met je om precies te weten wat je vraag is.
Om te weten of je in aanmerking komt voor een leefloon (maatschappelijke integratie), doet de maatschappelijk werker een sociaal onderzoek. Het is de bedoeling dat je hieraan actief meewerkt.
Het OCMW beslist of je een leefloon toegekend krijgt. Het is ook mogelijk dat er een andere vorm van dienstverlening aangeboden wordt.
Binnen de 3 maanden na de toekenning, zullen er met jou afspraken gemaakt worden in het kader van een verdere begeleiding en maatschappelijke integratie. Dit noemt men een ‘geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie’ (GPMI).
Regelgeving
Wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie.
Financiële voordelen
Het bedrag waarop je recht hebt en maandelijks kan ontvangen, hangt af van je (leef)situatie. Er zijn 3 verschillende situaties mogelijk:
Situatie 1: Samenwonende
Dit is van toepassing als je samenwoont met een andere meerderjarige persoon. Het is hier niet van belang of je met deze persoon een relatie hebt. Je woont met iemand samen als je onder hetzelfde dak woont en een gemeenschappelijk huishouden regelt.
Situatie 2: Alleenstaande
Dit is van toepassing als je alleen woont.
Situatie 3: Samenwonende met gezinslast
Dit is van toepassing als je samenwoont met een minderjarig kind dat je ten laste hebt. Als je ook een partner hebt, geldt dit bedrag voor jullie beiden. Je partner moet ook voldoen aan dezelfde voorwaarden als jij.
Het leefloon is niet altijd hetzelfde bedrag. Het wordt verminderd met de inkomsten die je zelf hebt en er wordt rekening gehouden met de inkomsten van de persoon met wie je samenwoont.
Het OCMW kan (is niet verplicht) ook rekening houden met de inkomsten van je ouders en/of meerderjarige kinderen met wie je samenwoont. Daarom is het ook verplicht dat je het OCMW onmiddellijk op de hoogte brengt als je familiale situatie verandert of als je inkomsten krijgt.
De regels over het leefloon en de bedragen die betaald kunnen worden, zijn hetzelfde in elk OCMW in België.
In de meeste gevallen moet jij of iemand anders (zoals bijv. je ouders of eventuele kinderen) het leefloon niet terugbetalen aan het OCMW. Je maatschappelijk werker kan je hierover meer informatie geven.