Lokale taxshift, maar lage belastingsdruk op wonen en werken blijft

In 2020 werden alle Belgische gemeenten een reeks grote financiële uitdagingen voorgeschoteld om op te vangen binnen de financiële meerjarenplannen. Voor een toekomstgericht, stabiel financieel beleid kiest het bestuur voor een lokale taxshift waarbij de aanvullende personenbelasting wordt verlaagd en de opcentiemen voor onroerende voorheffing worden verhoogd. 

Vooreerst werd in de loop van 2020 een sectoraal akkoord afgesloten voor de publieke sector. Resultaat hiervan voor Haacht is een extra loonkost van jaarlijks 180.000 euro voor het eigen personeel. Hier bovenop komt de impact van deze loonsverhoging binnen de satellietorganisaties die door publieke overheden worden gefinancierd.

Door de coronamaatregelen zoals onder andere tijdelijke werkloosheid werd aan de gemeente een update van officiële raming bezorgd van de inkomsten uit aanvullende personenbelastingen. Deze raming ligt recurrent ongeveer 340.000 euro lager dan voor de coronamaatregelen. De definitieve sluiting van Trebos resulteert in jaarlijks 140.000 euro minderinkomsten voor de gemeente uit opcentiemen op onroerende voorheffing.

Dit samen met de extra kosten die gepaard gaan met stijgende kosten doordat de gemeente meer dan 15.000 inwoners telt, stijgende kosten voor gepensioneerde werknemers en extra uitgaven rond gezondheid voor inwoners en personeel moet de gemeente onvoorziene kosten jaarlijks groeiend tot meer dan 840.000 euro in 2025 zien te financieren. Geen van deze kosten was voorzien of kon voorzien worden bij opmaak van het meerjarenplan in 2019.

Via interne efficiëntieoefeningen en historische budgetanalyses zal 80 procent van deze financiering opgevangen worden binnen het gemeentelijk meerjarenplan. Deze interne oefening zal enkele organisatorische veranderingen met zich meebrengen zoals de consolidatie van de dienstverlening van gemeente en OCMW in één gebouw. De overige 20 procent die gefinancierd dient te worden kan enkel door inning van extra middelen. Het is immers een keuze van de bestuursmeerderheid in Haacht om geen dienstverlening af te bouwen of personeel te ontslaan daar dit de dienstverlening heden in het gedrang zou brengen. De totale belastingverhoging bedraagt gemiddeld 12 euro per inwoner op jaarbasis en zal geïnd worden door verhoging van de opcentiemen op onroerende voorheffing.

De gemeente Haacht is sterk afhankelijk van de inkomsten uit aanvullende personenbelasting. Met een afhankelijkheidsgraad in 2019 van meer dan 44,6 procent (provinciaal slechts 35,2 procent en Vlaams 29,1 procent) is de impact van de coronamaatregelen in Haacht dan ook veel sterker dan in andere gemeenten. Op langere termijn is deze afhankelijkheid problematisch voor de financiële stabiliteit van de gemeente. De toenemende vergrijzing, waarvan een versnelling verwacht wordt vanaf 2022, en het economische klimaat waar men uitgaat van een beperkte groei in vergelijking met blijvend stijgende prijzen dreigen de gemeentelijke financiën te laten ontsporen indien de afhankelijkheid van de inkomsten uit aanvullende personenbelastingen in Haacht niet wordt aangepakt. De afhankelijkheid van inkomsten uit opcentiemen uit onroerende voorheffing in Haacht (27,8 procent) is daarentegen echter laag in vergelijking met de provincie (31,5 procent) en Vlaanderen (30,8 procent).

Voor een toekomstgericht stabiel financieel beleid kiest de Haachtse bestuursmeerderheid voor lokale taxshift waarbij de aanvullende personenbelasting wordt verlaagd en deze minderinkomsten gecompenseerd worden door een verhoging van de opcentiemen op de onroerende voorheffing. Deze lokale taxshift is budgetneutraal en heeft dus niet tot doel de belastingen te verhogen. Na de lokale taxshift komt de gemeente wat betreft afhankelijkheid van inkomsten uit aanvullende personenbelasting en inkomsten uit opcentiemen op onroerende voorheffing korter bij de provinciale gemiddelden.

Na de verhoging van de opcentiemen uit onroerende voorheffing en de lokale taxshift blijft Haacht echter een uitermate interessante gemeente om te wonen en te werken wat betreft lokale belastingdruk in vergelijking met de omliggende gemeenten.

(bron: Statistiek Vlaanderen – 2018 data)

De belastingdruk in Haacht stijgt van 660 euro per inwoner naar 672,32 euro per inwoner. Haacht blijft de tweede goedkoopste gemeente om te wonen en te werken in de regio.

Het tarief van de aanvullende personenbelasting in Haacht daalt van 7,1 naar 6,7 procent. Het tarief van de opcentiemen op de onroerende voorheffing in Haacht stijgt van 756 naar 850.