EcoWerf voor derde jaar op rij sorteerkampioen in Vlaanderen

De Vlamingen blijven de hoeveelheid huishoudelijk restafval verder terugdringen. Volgens recente cijfers van Ovam, bedroeg de totale hoeveelheid huishoudelijk afval voor gans Vlaanderen in 2019 zo’n 3.163.222 ton of omgerekend 477 kg/inwoner. 70% van het huishoudelijk afval of 334 kg/inwoner werd selectief ingezameld. 143 kg/inwoner is ingezameld restafval dat thermisch werd verwerkt met energierecuperatie.

In 2019 werd in de EcoWerf-regio in totaal 173.949 ton huishoudelijk afval of 400 kg/inwoner ingezameld. 75% werd selectief ingezameld: dat gaat naar hergebruik, compostering of recyclage. Hiermee scoren we in onze regio hoger dan het Vlaams gemiddelde van 70%.

De hoeveelheid restafval per persoon in onze gemeente bedroeg in 2019 gemiddeld 75 kg. De doelstelling voor 2022 volgens het uitvoeringsplan van onze gemeente is 86 kg per inwoner. Daar blijven we dus nu al mooi onder. 

De 6 opvallendste vaststellingen uit het rapport

De hoeveelheid restafval blijft verder dalen

• Van 145,5 kg per inwoner (2018) naar 143,5 kg (2019). Ter vergelijking: in 2013 was het nog 159 kg.
• De doelstelling in het plan van de Vlaamse regering is 138 kg in 2023. Vlaanderen zit dus op koers richting haar doelstelling. Enkele belangrijke beleidsmaatregelen moeten bovendien hun effect nog tonen of worden de volgende jaren verder versterkt, zoals bijv. de invoering van p+md. de sorteerboodschap voor gft en textiel, selectieve inzameling van matrassen en nog meer visitaties van steden en gemeenten die hun doel niet halen.
• Er is één belangrijke onzekerheid, de impact van de COVID-crisis op de productie van huishoudelijk afval. Dat effect wordt pas volgend jaar echt zichtbaar en hier wordt een tijdelijke terugval van de goede cijfers verwacht.
• 132 lokale besturen halen vandaag hun gemeentelijke doelstelling al. 85 zitten op minder dan 10 kg van hun doelstelling. 83 op meer dan 10 kg van hun doelstelling en zullen het wellicht moeilijk krijgen om hun doelstelling te halen. Al deze lokale besturen worden aangemaand een tandje bij te steken en zullen visitaties vanuit Vlaanderen ondergaan om de knelpunten te detecteren.

Onze preventiedoelstelling voor 2022 wordt vandaag al gehaald

• De plandoelstelling om de totale hoeveelheid huishoudelijk afval te beperken tot 502 kg/inwoner in 2022 wordt vandaag al gehaald met een totaal van 477 kg/inwoner. Dat is weliswaar een lichte stijging t.o.v. 2018, maar die stijging is toe te schrijven aan selectief ingezamelde stromen die of wel conjunctuur-gebonden zijn (bouwafval) of weersgebonden (groenafval).
• Er is één belangrijke onzekerheid, de impact van de COVID-crisis op de productie van huishoudelijk afval. Dat effect wordt pas volgend jaar echt zichtbaar.

Bedrijfsrestafval stijgt niet verder

• Ondanks de -15% doelstelling tegen 2022 steeg het percentage in de periode 2013-2018 met 5%. Deze stijging is nu -eindelijk- gestopt.
• Een code van goede praktijk rond de sorteerverplichtingen (kunststoffen, organisch-biologisch afval, …) moet de trend verder omkeren richting een daling.

Inzamel- en Recyclagegraad van ons afval verbetert

• 69,9% van het huishoudelijk afval wordt selectief ingezameld. Daarmee zijn we Europees koploper.
• 66,7% gaat effectief naar een recyclagefaciliteit (asbest, kga, … worden selectief ingezameld met het oog op milieu-hygiëne, niet recyclage)
• Rekening houdend met de gekende recyclageverliezen krijgt uiteindelijk 66,1% een tweede leven.
• De doelstelling van het Vlaams regeerakkoord is 77,5 % recyclage tegen 2030 (op basis van de huidige berekeningsmethode).
• De Europese Unie komt weldra met een berekeningsmethode, waarover nog onduidelijkheid is.

Hergebruikdoelstelling: private tweedehandsmarkt speelt grote rol

• De hergebruikdoelstelling in Vlaanderen bedraagt 7kg per inwoner tegen 2022. Het cijfer stagneert in 2019 op 5,5kg. Dit is het gewicht goederen dat via de erkende Kringloopcentra passeert.
• De voorbije jaren werd vastgesteld dat De Kringwinkels steeds meer concurrentie krijgen van de private (vooral online) tweedehandsmarkt. Volgens een recente studie van het steunpunt Circulaire Economie wordt in Vlaanderen naar schatting 34 kg spullen hergebruikt. Een zesde loopt via de erkende kringloopcentra.

Zwerfvuil neemt toe. Bijkomende maatregelen zijn nodig.

• De geschatte totale hoeveelheid zwerfvuil in Vlaanderen in 2019 bedroeg 22.641 ton. Dat is een stijging met 14% tov 2017 toen de totale hoeveelheid 19.900 ton bedroeg. (In 2015 was dit 20.400 ton).
• De doelstelling om tegen 2022 20% minder zwerfvuil te hebben tov 2015 is dus ver af en wellicht niet haalbaar zonder bijkomende maatregelen.
• De hoeveelheid afval in de straatvuilnisbakken stijgt bovendien nog sterker dan de hoeveelheid zwerfvuil, wat mogelijk wijst op een sterke toename van ‘out-of-home’ consumptie.
• De hoeveelheid sluikstort stijgt van 22592 ton in 2015 naar 26789 ton in 2017 en naar 29511 ton in 2019.

Lees meer in het rapport van Ovam